Vouwkarton is net zo veelzijdig als golfkarton. Vouwkarton wordt voornamelijk ingezet voor consumentenverpakkingen en heeft een verfijnde uitstraling die ideaal is voor hoogwaardige producten. Dit materiaal combineert functionaliteit met uitstraling en biedt talloze afwerkingsmogelijkheden om je verpakkingen naar een hoger niveau te tillen. Of het nu gaat om luxe uitstraling, opvallende details, of extra bescherming, vouwkarton is de perfecte basis voor creatieve en professionele verpakkingen.
Heleen, sinds 8 jaar werkzaam bij Pack Company, vertelt je in dit artikel hoe je vouwkarton kunt afwerken. Denk hierbij aan technieken zoals lakken, pregen, foliedruk, vensteren en lamineren. Lees verder hoe je jouw verpakkingen kunt upgraden.
Vouwkarton is een kartonsoort die bestaat uit meerdere lagen karton op elkaar. Het gewicht hiervan is zo’n 160 g/m2 tot ongeveer 600 g/m2. Er bestaan 5 hoofdsoorten vouwkarton.
De samenstelling van vouwkarton is dat deze uit nieuwe vezels kan bestaan. Dit zijn de primaire vezels. Wanneer het vouwkarton bestaat uit gerecyclede vezels noemen we dit de secundaire vezels. Het is ook mogelijk dat het vouwkarton wordt opgebouwd uit een combinatie van primaire en secundaire vezels.
De soorten vouwkarton en de benaming hiervan
GZ/ SBB/ SBS Gebleekt Sulfaatkarton
SUB/ SUS Ongebleekt Sulfaatkarton
GC1/ GC2 Duplex/ FBB/ UC Vouwkarton met witte of crème achterzijde en crème tussenlaag
GT1 / GT2/ Triplex / Triplexboard Vouwkarton met crème achterzijde en grijze tussenlaag
GD1/ GD2/ WLC/ UD Vouwkarton met grijze achterzijde en grijze tussenlaag
GZ/SBB/SBS – gebleekt sulfaatkarton
- Bestaat uit nieuwe vezels
- 2 of 3 strijklagen (coatings)
- Lichte coating op de achterzijde
Wordt vooral gebruikt voor wenskaarten, cosmeticaverpakkingen, dranken, tabak en luxe verpakkingen.
SUB/ SUS Ongebleekt Sulfaatkarton
- Bestaat uit nieuwe ongebleekte (bruine) vezels
- Twee of drie strijklagen (coatings)
- Geen coating of lichte coating op de achterzijde
SUB/ SUS ongebleekt sulfaatkarton wordt vooral gebruikt voor verpakkingen voor flesjes en blikjes en voor waterafstotende verpakkingen.
GC1/GC2 Duplex/FBB/UC
- Bestaat uit 1 of meerdere lagen mechanische pulp tussen 2 lagen chemische pulp
- Twee of drie strijklagen (coatings)
- Lichte witte (GC1) of crème coating op de achterzijde
Het wordt vooral gebruikt voor wijn, diepvrieswaren, bier, luxe verpakkingen en medicijnverpakkingen. Daarnaast is het geschikt voor direct food contact.
GT1/GT2/Triplex/Triplexboard
- Bestaat uit 3 of meerdere lagen gerecyclede vezels (grijs) tussen 2 lagen chemische pulp.
- Twee of drie strijklagen (coatings).
- Lichte witte of crème coating op de achterzijde
- Ook een tweezijdig kraftvariant beschikbaar
Dit type vouwkarton wordt vooral gebruikt voor huishoudelijke artikelen, speelgoed, levensmiddelen, verpakkingen voor bloemen en blisterverpakkingen.
De eigenschappen van vouwkarton
Het grammage: dit wordt altijd berekend per vierkante meter (m2). Het ligt altijd tussen de 160 g/m2 en 600 g/m2.
De stijfheid: de belangrijkste eigenschap van vouwkarton. Dit omdat de stijfheid direct invloed heeft op de prestaties van de verpakking tijdens productie, logistiek en het gebruik.
Om de stijfheid van het vouwkarton te meten worden de L&W-meting en Taber-meting gebruikt.
- L&W-meting (Lorentzen & Wettre)
- L&W is een testmethode ontwikkeld door Lorentzen & Wettre, een bekende fabrikant van papier- en kartontestapparatuur.
- De L&W Stijfheidstest meet de weerstand die een stuk karton biedt tegen buigen onder een bepaalde hoek.
- Dit wordt gedaan door een strook karton in een testapparaat te plaatsen dat een constante kracht uitoefent.
- De meting wordt vaak weergegeven in mN (millinewton).
- Taber-meting (Taber Stiffness Test)
- De Taber-stijfheidstest meet de weerstand van het karton tegen draaien of buigen in twee richtingen.
- Dit gebeurt door een strook karton te klemmen en langzaam een draaiende beweging te geven onder een bepaalde kracht.
- De stijfheid wordt gemeten in Taber-stijfheidseenheden (gf.cm), oftewel gram-kracht centimeter.
- Taber wordt vaak gebruikt voor dikker karton en golfkarton.
Belangrijkste verschil tussen L&W en Taber
- L&W-meting is een lineaire buigtest en wordt vaker gebruikt voor dunner karton.
- Taber-meting is een draaibare buigtest en wordt vaker gebruikt voor dikker en stijver karton.
Afhankelijk van de toepassing en het type karton, wordt een van beide methodes gekozen om de stijfheid te bepalen.
De dikte: per grammage zit er een verschil in dikte van het karton. Het kan ook zo zijn dat er een verschil zit in dikte van karton van hetzelfde grammage van verschillende leveranciers.
De looprichting van het karton: dit is belangrijk voor de vouwrichting. Daarnaast is het belangrijk bij machine opzet verpakkingen. 
De productie van een vouwkartonnen doos
In deze video zie je de complete productie van een doosje van vouwkarton.
Stansen
- Vouwkarton wordt altijd gestanst. Stansen zorgt namelijk voor scherpe snijlijnen en exacte afmetingen. Het voorkomt afwijkingen die kunnen leiden tot moeilijke montage of slechte stapelbaarheid. Er is daarom dan ook altijd een stansmes nodig. Wel kunnen er meerdere verpakkingen op één stansmes. Naast snijden worden er ook rillijnen aangebracht. Dit zijn ingedrukte vouwlijnen die het karton helpen om netjes en zonder scheuren te vouwen.
- Zonder deze rillijnen is het karton bij het vouwen onnauwkeurig of kan het zelfs breken.
Het vouwplakken
Vouwplakken is het proces waarbij gestanste vouwkartonnen verpakkingen gevouwen en verlijmd worden, zodat ze als platte dozen geleverd kunnen worden en later eenvoudig kunnen worden opgezet.
Dit gebeurt meestal met een vouw-plakmachine. Het proces gaat als volgt:
- Onaan elkaar gestanste kartonnen vellen worden ingevoerd
De verpakkingen liggen vlak en worden in de machine geplaatst. - Vouwen van de rillijnen
De machine vouwt de verpakking langs de vooraf aangebrachte rillijnen (de vouwlijnen). - Aanbrengen van lijm
Op de juiste plekken wordt hotmelt (smeltlijm) of koudlijm aangebracht. De lijm wordt meestal aangebracht op de las (de plakstrip). - Samenpersen en drogen
De gevouwen en gelijmde delen worden stevig aangedrukt om de hechting te garanderen. - Afwerking & stapelen
De afgewerkte dozen worden gestapeld en plat verpakt, klaar voor transport naar de klant.
Lakken voor vouwkartonverpakkingen
Met een laklaag kun je de uitstraling en bescherming van je vouwkartonverpakking verbeteren. Hier zijn de meest populaire opties:
- Standaard dispersielak: Een subtiele glanslaag die je verpakking beschermt tegen slijtage. Perfect voor dagelijkse producten zoals voedingsmiddelen en cosmetica.
- Matte dispersielak: Voor een ingetogen, chique look. Deze lak vermindert reflectie en voelt glad aan, ideaal voor luxeproducten zoals parfums of sieradendoosjes.
- High gloss dispersielak: Zorgt voor een opvallende, glanzende afwerking die kleuren versterkt en aandacht trekt. Denk aan cadeauverpakkingen of premium chocoladedozen.
- Spot UV-glans lak: Accentueer specifieke delen van je ontwerp met deze afwerking. Ideaal om logo’s of grafische elementen extra te laten opvallen.
- Soft touch lak: Voeg een zijdezachte textuur toe aan je verpakking. Deze premium afwerking is perfect voor hoogwaardige producten zoals elektronica en modeaccessoires.
Reliëf voor een tastbare luxe
Net als bij golfkarton kun je met pregen een unieke textuur en diepte aan je vouwkartonverpakking toevoegen:
- Embossing: Til je logo of ontwerp letterlijk naar een hoger niveau. Deze techniek creëert een voelbaar reliëf dat een luxueuze uitstraling geeft. Denk aan verpakkingen voor sieraden, wijnen of premium chocolade.
- Debossing: Voor een ingetogen en verfijnde look kun je je ontwerp verdiept in het vouwkarton laten drukken. Ideaal voor minimalistische verpakkingen en subtiele branding.
Foliedruk: Een vleugje glamour
Voor een verfijnde en opvallende afwerking biedt foliedruk eindeloze mogelijkheden:
- Coldfoil: Voeg een subtiele metallic glans toe zonder hitte te gebruiken. Geschikt voor verpakkingen die een moderne en verfijnde uitstraling vereisen, zoals premium voedingsmiddelen of luxe cosmetica.
- Hotfoil: Creëer een intense glans met metallic folie in diverse kleuren. Ideaal voor verpakkingen van parfum, wijn en luxe geschenkartikelen.
Vensteren: Functionaliteit en presentatie gecombineerd
Met vensteren kun je een deel van het product zichtbaar maken zonder de verpakking te openen. Dit wordt vaak gebruikt voor:
- Voedselverpakkingen zoals koekjes, thee of luxe chocolades.
- Cosmeticaverpakkingen waarbij klanten de kleur en vorm van het product kunnen zien.
- Elektronicaverpakkingen voor een voorproefje van het product.
Lamineren: Duurzaamheid en design in één
Lamineren biedt niet alleen extra bescherming, maar verbetert ook de uitstraling van je vouwkartonverpakking. Kies uit:
- Gloss laminaat: Voor een glanzende afwerking die kleuren levendig maakt en je verpakking beschermt tegen krassen en vocht.
- Mat laminaat: Een verfijnde, niet-reflecterende look die perfect is voor premium merken.
- Antislip laminaat: Praktisch voor gestapelde verpakkingen of wanneer je wilt dat de verpakking stevig blijft liggen.
Bij Pack Company vinden we dat elk product een verpakking verdient die net zo indrukwekkend is als de inhoud. Met vouwkarton kun je een perfecte balans bereiken tussen functionaliteit en esthetiek. Of je nu gaat voor glanzend, mat, een tastbaar reliëf of een andere afwerking, wij staan voor je klaar. Neem contact met ons op en ontdek hoe we jouw verpakkingen naar een hoger niveau kunnen tillen!
