Een voedselveilige verpakking is een verpakking die vrij is van schadelijke stoffen voor de mens. Zo simpel is het! Maar hoe bereik je dit? Een voedselveilige verpakking kan van karton of van plastic gemaakt zijn. In dit blog gaan we dieper in op de kartonnen variant en geven we je een checklist om de voedselveiligheid van jouw verpakking te controleren.
Wat is een voedselveilige verpakking?
Een voedselveilige verpakking van karton voldoet aan strikte normen voor veiligheid en gezondheid. De verpakking heeft geen schadelijke effecten op het voedsel of op de consument. De verpakking behoudt zijn vorm en uitstraling, ook als het voedselproduct er langdurig in zit.
Verpakkingen kunnen verschillende chemische stoffen bevatten. Wanneer zo’n verpakking in contact komt met een voedingsmiddel, kunnen deze stoffen overgaan naar het voedsel. Als consument loop je dan het risico deze stoffen binnen te krijgen, wat de gezondheid kan schaden. Het is bekend dat bepaalde stoffen van verpakkingsmaterialen naar het voedsel kunnen migreren. Dit is niet verboden, maar het mag geen gevaar opleveren voor jouw gezondheid. Europese richtlijnen stellen eisen en limieten aan deze mogelijk schadelijke stoffen. Ze bepalen bij welke hoeveelheid er een gezondheidsgevaar ontstaat.
De producent van verpakkingsmaterialen is verantwoordelijk voor het opstellen van een Declaration of Compliance (DoC), daarin wordt verklaard dat het materiaal voldoet aan de Europese richtlijnen.
Vereisten voedselveilige kartonnen verpakking
Aan een verpakking van karton die direct met voedsel in aanraking komen zijn een aantal vereisten. Zo mag de verpakking niet van gerecycled materiaal zijn want hierin kunnen verontreinigingen zitten. Wanneer het voedsel te lang in contact komt met verontreinigd karton kan dit zich vermengen met het voedsel. Om het MOSH MOAH effect te minimaliseren moet er daarom gebruik gemaakt worden van virgin materiaal. Zie ook het artikel van het voedingscentrum welke gebruik maakt van het MOSH MOAH-onderzoek van het RIVM in 2018. Daarnaast hebben wij ook een blog geschreven over MOSH MOAH.
Checklist kartonnen voedselveilige verpakking
Nu we meer weten over de potentiële gevaren is het natuurlijk ook goed om te kijken naar hoe je een voedselveilige verpakking samenstelt van karton. Onderstaand een checklist die jou ondersteunt:
- Kies een virgin materiaal
Qua materiaalkeuze kan gekozen worden uit vouwkarton en golfkarton. Vouwkarton geschikt voor direct voedselcontact is GC karton. GD karton is niet geschikt voor direct food contact aangezien dit bestaat uit gerecycled materiaal. Voor golfkarton kan gekozen worden voor kraftpapier als binnen liner. Toch is alleen een golfkartonnen verpakking niet voldoende. Door de aanwezigheid van gerecycled materiaal in de golf bestaat de kans op migratie & MOSH MOAH. In de praktijk zien we verpakkingen met kraftliner aan de binnenkant die niet 100% foodproof zijn. Om dit uit te sluiten kan gebruik gemaakt worden van een barrière. - Barrière nodig?
Voor sommige producten is een barrière nodig. Dit zijn bijvoorbeeld producten die een hoog vetgehalte hebben of producten die kunnen uitdrogen. Hoe hoger het vetgehalte, hoe sterker je barrière moet zijn om te voorkomen dat je verpakking aan de buitenkant vetvlekken laat zien. Deze barrière is vaak gemaakt van kunststof. Veel voorkomende barrières zijn Polyethyleen (PE), Polypropyleen (PP), Polyethyleentereftalaat (PET) & Polylacticide (PLA). Ook zijn er tegenwoordig coatings op waterbasis welke milieuvriendelijker zijn dan de kunststof varianten.
Meer weten over barriere’s? Lees dan ons blog Barrières in verpakkingen: een uitleg.
- Test de verpakking
Wanneer je samen met je leverancier het materiaal hebt bepaald & eventueel een barrière gekozen hebt, test het dan. Moet de verpakking een temperatuur aankunnen van 90 graden & waterdicht zijn? Giet er kokend water in en kijk wat de verpakking doet. Heb je vet eten (bijvoorbeeld Indisch eten) en moet de verpakking het minimaal 3 uur kunnen houden zonder zichtbare vetvlekken? Vul de verpakking en zie wat er gebeurt. Uiteraard kan je ook een migratietest uitvoeren waarbij de worst case-waarden worden bepaald.
Test geslaagd? Op naar de schappen!
Het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft een serie factsheets gemaakt over wetgeving en alles rondom verpakkingen met voedselcontact. Lees deze op de website van het KIDV.
Conclusie
Zoals je ziet zijn er een aantal belangrijke aspecten aan een voedselveilige kartonnen verpakking. Per product is het verschillend wat er nodig is: alleen vouwkarton, vouwkarton met barrière of toch golfkarton met een barrière. Wil je hierin advies of ben je op zoek naar een verpakking voor jouw product? Neem dan contact met ons op.
